شکیبا افخمی راد | شهرآرانیوز؛ فعالیتهای نمایشی شهر مشهد بعد از حدود بیست روز تعطیلی، با روی صحنه رفتن سه تئاتر متفاوت «تاسیان»، «مارکو و دیگران» و «گم» از سر گرفته شده است؛ نمایشهایی که امیدوارند رونق ماههای پایانی سال ۱۴۰۲ را ادامه دهند و شروع خوبی را در سال جدید برای تئاتر مشهد رقم بزنند. هم زمان با آغاز بلیت فروشی و روی صحنه رفتن این سه نمایش، گفت وگویی با کارگردانان آنها داشته ایم که در ادامه پیش روی شماست.
اجراهای نمایش «مارکو و دیگران» به کارگردانی محمد مهاجر از دوشنبه ۲۰ فروردین در پردیس تئاتر اردیبهشت آغاز شده است؛ اثری در ژانر کمدی با بازی بازیگرانی، چون محمد مهاجر، نادیا کرمی، سارا مروی نیا، مصطفی باهوش، ماندانا سلطانی، فاطیما گریوانی، سعید مغانی نژاد و سهیلا رفیعی که داستانش از یکی از نوشتههای داریوفو، نویسنده ایتالیایی، الهام گرفته شده است. به گفته مهاجر در نمایش «مارکو و دیگران» به معضلات و مشکلاتی که خانوادهها به ویژه نسل جوان در جامعه امروز با آن روبه رو هستند، پرداخته میشود.
این کارگردان با اشاره به زمان ۷۵ دقیقهای نمایش «مارکو و دیگران» بیان میکند: ما سعی کردیم داستان را متناسب با فضای ایران تغییر دهیم، حتی بیشتر دیالوگها متفاوت از متن اصلی است.
او که سال گذشته هم نمایش «اتاق زیر شیروانی» را با محوریت معضلات و مشکلات نسل جوان روی صحنه برده بود، یادآور میشود: ما در نمایش «مارکو و دیگران» دغدغه هایمان را در قالب کمدی بیان میکنیم، چون در فضای کمدی بسیاری از صحبتها را میتوان راحتتر مطرح کرد. علاوه بر این مردم در سالهای گذشته باتوجه به گرفتاریهایی که در جامعه دارند، با قالب کمدی بهتر ارتباط برقرار میکنند و حرفهای بیان شده در این ژانر را بهتر میپذیرند و تجزیه وتحلیل میکنند.
مهاجر در نمایش «مارکو و دیگران» مانند دیگر نمایش هایش با گروهی از بازیگران تازه وارد و از نسل جوان همکاری کرده است. او درباره همکاری اش با نسل جدید تئاتر میگوید: این روزها در دنیای هنر، پیشکسوتان و جوانها یکدیگر را چندان قبول ندارند؛ اما از آنجایی که من دبیر بازنشسته آموزش وپرورش هستم و به واسطه شغلم راحتتر با جوانها ارتباط برقرار میکنم، همواره سعی کرده ام در کارهایم با این گروه همکاری کنم، چون آنها هیچ حامیای ندارند، درحالی که آینده سازان مملکتمان هستند.
این کارگردان با اشاره به تمرینهایی که برای روی صحنه بردن نمایشش پشت سر گذاشته است، میگوید: من نوشتن نمایشنامه «مارکو و دیگران» را در تابستان سال گذشته به پایان رساندم و در ۱۶ مهر آن را برای دریافت مجوز به اداره کل فرهنگ وارشاد اسلامی فرستادم. بعد از دریافت مجوز هم از اول آبان تمرین هایمان را شروع کردیم و ۳۰ بهمن ماه به بازبینی رفتیم.
مهاجر علاوه بر اینکه کارگردانی نمایش «مارکو و دیگران» را برعهده دارد، یکی از بازیگران این نمایش نیز هست. او درباره بازیگری و کارگردانی هم زمان در نمایشش توضیح میدهد: من چندین سال است که به عنوان بازیگر فعالیت نمیکنم، چون شرایط سنی ام دیگر به گونهای نیست که بازی کنم و فقط باید هدایت کننده باشم.
در این نمایش هم قرار نبود بازی کنم تا اینکه به دلیل تغییرات چندباره بازیگر نقش «فرانسیسکو» درنهایت روز بازبینی مجبور شدم خودم این نقش را اجرا کنم. پس از بازبینی، اعضای گروه درخواست کردند که در اجراهای عمومی هم خودم نقش «فرانسیسکو» را بازی کنم، در نتیجه من هم قبول کردم. البته این نقش کوتاه است و فقط در پنج دقیقه ابتدایی داستان حضور دارد.
این کارگردان با اشاره به آغاز اجراهای مشهد در سال ۱۴۰۳ بیان میکند: من قصد داشتم قبل از عید نوروز نمایشم را روی صحنه ببرم، اما به دلیل درگیریهای برخی اعضای گروه، اجراهایمان به سال جدید موکول شد.
او نبود تبلیغات برای اجراهای نمایش در شهر را یکی از چالشهای اصلی گروههای تئاتر میداند و یادآور میشود: تئاتر مشهد هیچ پشتیبانی ندارد و گروهها به امید اینکه دیده شوند، از جیبشان هزینه میکنند. به هرحال ما امیدواریم که دوستان علاقهمند نمایش را ببینند و از ما حمایت کنند تا دست کم پولی که هزینه کردیم، برگردد.
به گفته این هنرمند، تئاتر مشهد بسیار غنی، اما بسیار هم فقیر است و به حمایت نیاز دارد.
نمایش «تاسیان» به نویسندگی و کارگردانی فرانک کریمی از پنجشنبه ۱۶ فروردین در تماشاخانه انوشیروان ارجمند پردیس تئاتر مستقل روی صحنه رفته است. این نمایش اجتماعی با بازی ساندرا یحیی زاده، علیرضا بازشاد، دنیا رحیمیان، فاطمه رضاییان و نیما زنده روحیان به موضوع فقر و فسادی که با خود به همراه دارد، میپردازد.
در خلاصه داستانش نیز آمده است: تاسیان حالتی است که در اولین غروب پس از رفتن یک عزیز که مدتی مهمان خانه ما بوده است، به ما دست میدهد؛ حالتی که به خاطر نبودن اوست.
کریمی که پیشتر نیز نمایشهای اجتماعی «امیر» و «زندانی شماره ۵۷۵» را روی صحنه برده بود، درباره دغدغه اش برای اجرای «تاسیان» میگوید: دغدغه اصلی ام نشان دادن تبعات فقر و چالشهای پیش روی خانوادهها بود. درواقع میخواستم نشان دهم در این اوضاع بزرگ ترها تصمیماتی میگیرند که کودکان بابتش قربانی میشوند.
این کارگردان ادامه میدهد: من به نمایشهایی که در ژانر اجتماعی و درام کار میشود، علاقه دارم و بیشتر دوست دارم این نوع نمایشها را روی صحنه ببرم و به ارتباط انسانها در موقعیتهای مختلف بپردازم.
او که متن نمایش «تاسیان» را سال گذشته نوشته و از پاییز همان سال نیز همراه گروهش مشغول تمرین شده است، تأکید میکند: من ترجیح میدهم متنهای خودم را کار کنم، چون همیشه دغدغههای شخصی ام را مینویسم و برایم مهم است که آنها را روی صحنه مطرح کنم.
کریمی درباره اجراهای نمایش «تاسیان» در روزهای ابتدایی سال نیز میگوید: ما قصد داشتیم نمایش را در اردیبهشت و بعد از پایان ماه مبارک رمضان روی صحنه ببریم، ولی از آنجایی که در مشهد با کمبود سالن و ترافیک اجراها روبه رو هستیم، حق انتخاب نداشتیم.
او که امیدوار است امسال سال پررونقی برای تئاتر باشد، یادآور میشود: من فکر میکنم باتوجه به سخت گیریهای هیئت نظارت اداره کل فرهنگ وارشاد اسلامی در زمینه کیفیت آثار و اینکه به هرکاری اجازه اجرا نمیدهد، در سال ۱۴۰۳ شاهد روی صحنه رفتن آثار باکیفیت تری خواهیم بود.
دور دوم اجراهای پرفرمنس «گم» به کارگردانی احسان دبیر که اردیبهشت و خرداد سال گذشته روی صحنه رفته بود، از پنجشنبه ۲۳ فروردین در تماشاخانه شمایل آغاز شده است. این اثر برپایه هنر بدن طراحی شده است و گروه بازیگران آن متشکل از صادق حمیدی، سجاد کریمدخت، مهتاب حسین زاده ناظری، مریم محمدی، آتنا حسینی، ژاله آذرگون، تارا قاسم زاده، علی حسینی، آرمین رشتخواری، فرهاد امیری شادمهری و امید دبیر به جای گفتن «دیالوگ» با حرکات بدنشان داستان را پیش میبرند و بدون گفتن هیچ کلامی با تماشاچی ارتباط برقرار میکنند.
دبیر درباره دور دوم اجراهای پرفرمنس «گم» میگوید: باتوجه به اینکه عدهای موفق به تماشای نمایش نشده بودند، تصمیم گرفتیم به مدت محدود دوباره «گم» را در مشهد اجرا کنیم، سپس اگر امکانش فراهم شد در تهران روی صحنه برویم.
او با اشاره حضور نمایشش در جشنوارههای مختلف بیان میکند: ما بعد از اجراهای عمومی سال گذشته، در جشنواره تئاتر استانی شرکت کردیم و توانستیم در چندین بخش نامزد و موفق به دریافت جایزه شویم. همچنین طرح و ایده کارمان برای حضور در جشنواره ارمنستان پذیرفته شده است و باید فیلمی از کارمان ارسال کنیم تا بتوانیم در خرداد در جشنواره شرکت کنیم.
از دبیر درباره تغییرات پرفرمنس «گم» نسبت به دور اول اجراهایش میپرسیم که توضیح میدهد: چهار نفر از بازیگرانمان تغییر کرده اند، اما قطعا از دور اول خیلی قویتر و منظمتر اجرا خواهیم کرد. همچنین در برخی صحنهها هم تغییراتی ایجاد و تلاش کرده ایم ضعف هایمان را برطرف کنیم.
این هنرمند که امیدوار است دور دوم اجراهای پرفرمنسش مانند دور اول به خوبی پیش برود، یادآور میشود: زبان بدن، زبانی بین المللی است و مخاطبان در همه جای دنیا آن را متوجه میشوند. من این زبان را بسیار دوست داشتم و میخواستم این سبک را در شهر خودم اجرا کنم. ازاین رو تصمیم گرفتم «گم» را روی صحنه ببرم تا مردم شهرم با سبک متفاوتی از نمایش روبه رو شوند.
او با اشاره به چالشهای تئاتر در سالهای شیوع بیماری کرونا میگوید: ما پارسال جزو اولین نمایشهایی بودیم که روی صحنه رفتیم و بعد از ما آثار زیادی در تماشاخانههای مشهد اجرا شد که رونق را به تئاتر شهرمان برگرداند. امسال هم ما جزو اولین گروههایی هستیم که روی صحنه میرویم و امیدوارم در ادامه اتفاقاتی بهتر از سال گذشته رقم بخورد و شاهد اجراهای بیشتری باشیم.